LuenTai Blog

LT Font & Keyboard

luentai.info Saturday, December 09, 2023 ၻၢဝ်းလူတ်ႇ

လွၵ်းမိုဝ်း ပုၼ်ႈတႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်း Computer (MAC-PC) Os x – Windows
Kayboard For Mac Os	ipanglong	LuenTai Kayboard
Kayboard for (PC)	Yunghkio	Tzerngkoang	LuenTai
	Shan Unicode	TaiLong	Uni-Zawgyi
	NK_Unicode Setup	Panglong

ၾွၼ်ႉ Unicode တႆးၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈၼိူဝ် Online လႄႈ ၼႂ်းComputer ၵူႈသႅၼ်း
ၾွၼ်ႉ Unicode	LuenTai	LuenTai2017	Namkhone Web Pro
	NK SSmart2	NK SSmart3	NK_Grand
	YunghkioSans	PangLong	KT-Unicode-Font-02
	KengTawng003	Keng-Twang-002	KT-Unicode-03
	Masterpiece-Uni	Myanmar-Angoun	LuenTai.info
ၾွၼ်ႉၸွမ်းပိူင် Code EN	A Ying	KawSai	slls
ၾွၼ်ႉၸွမ်းပိူင် Code EN	Tai

ၾွၼ်ႉလႄႈ လွၵ်းမိုဝ်း တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းၾူၼ်း
Fonts for ios	Namkhone Web Pro	NK SSmart3	MyFont
Keyboard for ios	TTKeyboard
Fonts For android	LuenTai(iFont)1.0	NK SSmart3	Ours_Unicode(iFont)
	NamKhone	Keng Tawng ifont	Namkhone Web Pro
	KengTawng 02	Namkhone 2	Tai Font for Vivo Y27
	NK Grand ifont
Keyboard for android	NamJaiTai Keyboard	TaiKeyboard	Tzerngkong Keyboard
Keyboard for android	Cherry Keyboard

သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ »

လၢႆးၵႄႈလိတ်ႈ start Mysql service ဢမ်ႇလႆႈ

luentai.info Monday, November 05, 2018 လွင်ႈIT

ႁႂ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈ Administrator: Command Prompt ႁဝ်း။
တႅမ်ႈသႂ်ႇဝႃႈ "sc delete mysql" ၼႆသေၼဵၵ်းတီႈ Enter ၼိုင်ႈၵမ်းၵေႃႈယဝ်ႉတူဝ်လီငၢမ်းယဝ်ႉၶႃႈ

*ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ မီး Mysql ၼႂ်းၶိူင်ႈၶွမ်းႁဝ်းဝႆႉသွင်ဢၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေၸၢင်ႈ Start Mysql လႆႈၼၼ်ႉၵႃႈတေလႆႈမွတ်ႇပႅတ်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။

သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ »

ႁဵတ်း Password Root phpmyadmin

luentai.info Monday, November 05, 2018 လွင်ႈIT

ၼႃႇၶိုင်သၢင်ႈ Password တႃႇ Root ၼႂ်း phpmyadmin ၼၼ်ႉတေၸၢင်ႈႁဵတ်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ လႄႈၸႂ်ႉတိုဝ်း Command တႃႇႁဵတ်း Password ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတီႈတိုၵ်ႉသႂၢင်းသႂ်ႇ XAMPP ပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယဝ်ႉ မိူဝ်ႈႁဝ်းလူင်း XAMPP ယဝ်ႉၼၼ်ႉ Password ၼႂ်း user root တေပႆႇမီး password ၵွပ်ႈၼၼ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉႁဵတ်းသၢင်ႈ Password ပၼ် User Root သေ ၼင်ႇႁိုဝ်တေၸႂ်ႉၵၢၼ်လႆႈလီတႃႇၶၢဝ်းၼႃႈၼႆၶႃႈ။

1. ႁႂ်ႈႁဝ်းၽုၺ်ႇ Command Prompt လႄႈတႅမ်ႈသႇဝႃႈ-

C:\xampp\mysql\bin\mysql -u root mysql ဢမ်ႇၼၼ် C:\xampp\mysql\bin\mysql (သင်ၽႂ်သႂၢင်း xampp ၵႂႃႇတီႈ Drive D / E ၵေႃႈလၢႆႈၸွမ်း Path တီႈႁဝ်းလႆႈသႂၢင်းဝႆႉ) ယဝ်ႉၼဵၵ်း Enter ၼိုင်ႈၵမ်း။

ဝၢႆးသေၼၼ်ႉတႅမ်ႈသႂ်ႇထႅင်ႈဝႃႈ : set password for root@localhost = password('Your Password');

တီႈ Your Password ႁႂ်ႈသႂ်ႇပဵၼ်မၢႆလပ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ

2.ၵႂႇတီႈ Folder xampp > phpmyadmin လႄႈႁႂ်ႈႁဝ်းၽုၺ်ႇFile config.inc.php

သေလႅၵ်ႈလၢႆႈပၼ်တီႈ $cfg['Servers'][$i]['auth_type'] = 'config'; > $cfg['Servers'][$i]['auth_type'] = 'cookie'; ၵမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ Save သေ ၶိုၼ်း Stop / Start Service Apache , Mysql သေၵေႃႈပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီငၢမ်းယဝ်ႉၶႃႈ

သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ »

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း

luentai.info Sunday, October 28, 2018 ပိုၼ်းၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်း

ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း

ၸိုဝ်ႈ –ꩡၢႆးၺုၼ်ႉမွင်ႇ ။
ၸိုဝ်ႈပၢႆးမွၼ်း – ꩡၢႆးသၢႆမၢဝ်း။ (ၵွပ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းထုင်ႉမၢဝ်း၊ ၵွပ်ႈလႆႈၵိၼ်/ဢၢပ်ႇၼမ်ႉမၢဝ်း၊ ၵွပ်ႈပဵၼ်တီႈၽင်ႁူၵ်ႈၽင်ႁႄႇၸႃႇတိ၊ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ထုင်ႉမၢဝ်းၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ။)
ဢူႈ+မႄႈ . –လုင်းပၶႅင်ႇ + ၼၢင်းဢေးၸိင်ႇ ။

ပီႈၼွင်ႉ –
1. ၸၢႆးၵျေႃႇၸၢမ်ႇ ‘ဢၢႆႈ'(ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်)။
2. ၸၢႆးသူၺ်ႇလႃႉ’ယီႈ'(ၸၢႆးလိူၼ်ၶမ်း)။
3. ၸၢႆးသၢမ်။
4. ၸၢႆးၺုၼ်ႉမွင်ႇ ̒̒သၢႆႇ'(ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း)။
5. ၸၢႆးတႃး (ၸၢႆးလႅင်းသႂ်)။
6. ၼၢင်းတဵင်းႁၢၼ်ႇ။
ပီၵိူတ်ႇ –1949 လိူၼ်ၽေႇ ၽေႃႇဝရီႇ 18 ဝၼ်း၊ ။
တီႈၵိူတ်ႇ –ဝဵင်းမူႇၸႄႈ ။

ပၢႆးႁူႉမေႃ -ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း လႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း တီႈမူႇၸေႈ တေႃႇထိုင် ၸၼ်ႉႁႃႈ၊ ထိုင်မႃးပီ 1958-1959 တင်းꩡၢႆးလၢဝ်သႂ်သေ လႆႈၵႂႃႇယူႇၸွမ်း လုင်းထမ်းယွတ်ႈ တီႈတူၼ်ႈတီး ၊ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတီႈၼၼ်ႈထႅင်ႈ၊ မိူဝ်ႈႁွတ်ႈတူၼ်ႈတီး ပေႃႈၸၢႆးထီးသႅင် လႆႈဢဝ်ၸၢႆးထီးသႅင်မႃးယူႇၸွမ်းႁိူၼ်းလုင်းထမ်ႈယွတ်ႈလႄႈ လႆႈယူႇ၊ ၵိၼ် ၊ ၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸွမ်းၵၼ်တီႈတူၼ်ႈတီးယဝ်ႉ။

ၼႃႈႁိူၼ်း –
1. ၼၢင်းမူဝ်းမူဝ်းဢေး ၊ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်းၵၼ်မိူဝ်ႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းဢႃႇယုလႆႈ 18 ပီ (1967) မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႉ”ၼၢင်းၶမ်းမႆႇ”။
2. ၼၢင်းမူၺ်ၼုမ်ႇၽွင်၊ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်းၵၼ် ပီ1978-1990 မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် (3) ၵေႃႉ (1) ၸၢႆးလႅင်း (2) ၸၢႆးၸိုၼ်ႈ၊ (3) ၸၢႆးမိူင်း။
3. ၼၢင်းမွၵ်ႇၸၢမ်ၶမ်း၊ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်းၵၼ်ၼႂ်းပီ 1991 မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် (1) ၵေႃႉ ၼၢင်းသႅင်ၽူၼ်ၶမ်း။
4. ၼၢင်းလၢဝ်လၢဝ်၊ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်းၵၼ်ၼႂ်းပီ 1998 မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် (1) ၵေႃႉ ယိင်းဢွမ်ၸၢမ်တိပ်ႉ။

လုၵ်ႈလၢင်း –ၼၢင်းၶမ်းမႆႇ ။ ၸၢႆးလႅင်း ၸၢႆးၸိုၼ်ႈ ၸၢႆးမိူင်း။ ၼၢင်းသႅင်ၽူၼ်ၶမ်း။ ယိင်းဢွမ်ၸၢမ်တိပ်ႉ။

ၵၢပ်ႈပၢၼ်ထိုင်မႃး ပိူၼ်ႈႁဵတ်း Live Show ၵေႃႈ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ႁဵတ်းပဵၼ် Live Show သေ ၼႄပၼ်ပီႈၼွင်ႉ ပရိသတ်ႈလႄႈ ၵႂၢမ်းၵဝ်ႇမၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းမုၼ်းမႂ်ႇမႃးတင်းၼမ်ယူႇ။ ဢၼ်ပိူၼ်ႈ ၶဝ်ႈၸ်ႂၼမ်တႄႉ ပဵၼ် ဘ၀မှတ်တိုင် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ဢၼ်ၶႃသွင်ၵေႃႉ ၸၢႆးထီးသႅင် ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်း Live Show ၸၢႆးသွင်ၸၢႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇလိုဝ်းလင်ဝႃႈ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းလႄႈ ၸၢႆးထီးသႅင်ၼႆႉ ၶႃဢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႃးလႃး။ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ တိုၼ်းယူႇၸွမ်းၵၼ်၊ ၵိၼ်ၸွမ်းၵၼ်မႃး ၸဵမ်လဵၵ်ႉ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉယူႇတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်း”ၼူၼ်းႁၢင်ႈလီ”ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၵေႃႉတႅမ်ႈသေ ၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈပၼ် ၸၢႆးထီးသႅင်ယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်း “ၵေႃႉထုၵ်ႇတႃပီႈ”ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢႆးထီးသႅင်တႅမ်ႈသေ ၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းယဝ်ႉ။ ၵမ်းလိုၼ်း ၽ်ႂၶႂ်ႈဝႃႈသင်ဝႃႈ ဢၼ်ၶႃသွင်ၵေႃႉ ၶိုၼ်းမႃးႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းပဵၼ် ပၢင်ႁွင်ႉၵႂၢမ်းလူၺ်ႈၵၼ် ၸၢႆးသွင်ၸၢႆးၼၼ်ႉ ၼႄပၼ်လွင်ႈဝႃႈ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ မိူၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ်ၼႆၼၼ်ႉ ၽႂ်တေဢမ်ႇထဵင်လႆႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ သမ်ႉၵွႆဝႃႈ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းလႄႈ ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇၵၼ်ၼႆယူႇ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း မႃးၶိုၼ်ႈပၢင်ၵုမ်လိၵ်ႈတႆး တီႈတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ ၶဝ်သၢမ်ၵေႃႉ မိုတ်ႈၵၼ်သေ မိူဝ်ႈၽိုၵ်းႁွင်ႉၵႂၢမ်းလဵၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶႃၸၢႆးထီးသႅင် ယူႇႁိူၼ်းလဵဝ် ႁွင်ႉၵႂၢမ်းၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်းမႃးၵူၺ်း။ ၵႂၢမ်းဢၼ် ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်ႈတႅမ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢဝ်ႁွင်ႉဝႆႉ မီးတင်းၼမ်ယူႇ။ ပေႃးတေႃႉတႃႉၶႆႈၶိုၼ်း ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းပိုၼ်ႈမႃးၸိုင် ၵေႃႉပဵၼ်မေး ပူႇထမ်းယွတ်ႈ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၼၢႆးၸိုၼ်ႈ (သေးၶုၼ်ႇ)ၼၼ်ႉ ၶဝ်ပဵၼ်ၶိူဝ်းႁိူၼ်းပႅတ်ႈလႄႈ တင်းဢူႈၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်းၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ယင်းၵၢႆႇၵွင်ႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းပီႈၶိူဝ်းၼွင်ႉၵၼ်ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ပဵၼ် တီႈတႄႉမၼ်း ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း၊ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း၊ ၸၢႆးထီးသႅင် ၶဝ်သၢမ်ၵေႃႉၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ် မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸ်ႂ ပၢႆးမွၼ်းတႆးႁဝ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးလၢတ်ႈၶိူဝ်းၶဝ် ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁူႉတၵႃႈ တေလႆႈလၢတ်ႈပႃးသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၶဝ်သၢမ်ၵေႃႉၼႆႉ ၸိုဝ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇၵၼ်။ ၵႂၢမ်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းပဵၼ်ၶေႃႈ ၵႂၢမ်းဢၼ်ႁွင်ႉႁႂ်ႈ တႆးၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။

ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း (ၶမ်ႈႁပ်ႉၸုမ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး တီႈပၢင်လူင်)

ၵၢင်ၸႂ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ မီးတၢင်းမုင်ႈမွင်း ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းမႂ်ႇ ၶိုၼ်ႈမႃးပုတ်ႈႁၢင်ႈတၢင်တူဝ်မၼ်း ၵႂႃႇယူႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ်ၼႃႈၵၢၼ် လွင်ႈႁႆႇတိုင်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး တေငၢႆႈၸ်ႂ၊ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆး တႃႇဢတ်းၵႂၢမ်း တေဢမ်ႇလႆႈယၢပ်ႇသေ သဵင်ႈငိုၼ်းၼမ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၶတ်းၸ်ႂမႃးယူႇ။ ပီ 2005, 2006 ၼၼ်ႉ ဢၢၼ်းၶႂ်ႈမႃးပၵ်းတင်ႈ ႁွင်ႈဢတ်းသဵင်တီႈပၢင်လူင် (ယွၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်သုၼ်ၵၢင် မိူင်းတႆး) ဢၢၼ်းၶႂ်ႈႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းတႆး ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸ်ႂမုင်ႈမွင်းဝႆႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တေၵႂႃႇပဝ်ႇၵႂၢမ်းသေပိူင်ပိူင်ႁိုဝ်။ ဢမ်ႇၼၼ် ယွၼ်ႉတၢင်ႇလွင်ႈတၢင်ႇလၢႆးႁိုဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈ။ ၵူၼ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပေႃးမၼ်းၵႂႃႇ ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်ၼႆ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇ ပေႃးႁူႉၸၵ်းၵႃႈႁိုဝ်သေတ ပေႃးၵႂႃႇႁွတ်ႈဝဵင်းဢွၼ်ႇ ဝဵင်းဢိတ်းတႄႉ ၽ်ႂၽ်ႂေၵႃႈ ႁူႉသေ ဢွၼ်ၵၼ်ဢူၼ်ပၼ်းၸွမ်း ပေႃးတၢၼ်ႇမႅင်းမူၼ်းၶဵဝ် မိၼ်ၸွမ်းမေႃးပၼ်းယူႇ သႃႈသႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇၼႆႉ ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် မႅတ်ႉတေႃးၼ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ The most famous the most freeless ယိုင်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ယိုင်ႈလွင်ႈလႅဝ်းဢေႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇတေၵႂႃႇတေပႆၼႆႉ တိုၼ်းလႆႈဝႆႉသတိမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈ သုၵ်ႉသၢၵ်ႉၽႂ်လႄႈ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လ်ႂ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢွၵ်ႇၸ်ႂၶႂ်ႈၵႂႃႇယူႇ တီႈၵတ်းတီႈယဵၼ် တီႈဢမ်ႇပၼ်ပဵၼ် ၶဵၼ်ၽႂ်သေ ယင်းလၵ်ႉႁေႃႈၵႃးဢွၼ်ႇမၼ်း ပၢႆႈၵႂႃႇၼွၼ်း ၼႂ်းပႃႇပႅၵ်ႇ ႁင်းၵူၺ်း၊ တီႈၸိုၼ်ႈသ်ႂ တီႈၸ်ႂယဵၼ်၊ တီႈဢမ်ႇမီးၵူၼ်းဢူၼ်မေႃး တီႈမႅင်းမူၼ်း ၶဵဝ်ဢမ်ႇမႃးသွပ်ႇဢၢႆမဵၼ်ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းတီႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ၊ ပိူင်လူင်မၼ်း ၽွင်းမိူဝ်ႈၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်း တၢင်ႇၶိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းၼႄႁၢင်ႈၽၢင်ပၼ် လွင်ႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်တႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆသေ ၵႆႉႁွင်ႉၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈ ရှမ်းပဲပုပ်လေး ကျွန်တော် ၼၼ်ႉသေ ၼႄပၼ် လွင်ႈၸႃႇတိငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ။ ၼႂ်းၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တိုၼ်းၵႆႉသႂ်ႇပႃး ၵႂၢမ်းတႆးၸိမ်လေႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵင်တႆးၽႄႈၸွတ်ႇထိုင် ၵူႈတီႈ ယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၼႃႈသိူဝ်ႈ ၶႅပ်းၵႂၢမ်း၊ ၶႅပ်းဝီႇၸီႇတီႇ မၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၼ်းလႆႈႁၼ် ႁၢင်ႈၽၢင် တႆးထူဝ်ႇၼဝ်ႈယူႇသေပိူင်ပိူင်သေ ၼႄပၼ်လွင်ႈၸ်ႂ ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးယူႇ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ၊ လိုဝ်းလင်၊ ထင်ႁိုင်၊ ၶိုင်ပွင်ၵၢၼ်ၽိင်ႈငႄႈပၢႆးမွၼ်း ၽၢႆႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းမႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း တီႈၸမ်ဢိၵ်ႇတီႈၵႆ လႆႈသိူဝ်းၸ်ႂမႃးၸွမ်း သဵင်ဝၢၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းမၼ်းမႃးလႄႈ ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် သင်ၶႃႇၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင် ၸင်ႇၼွပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ် ၸုမ်ႈၵႅဝ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး (ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း) မိူဝ်ႈပွႆးပီၵွၼ်းၶမ်း ပရိယတ်ႉတိ သတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင် မိူဝ်ႈ 1370 တဵမ် လိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 13 ၶမ်ႈ တမ်ႈတီႈ ပၢင်ပွႆးပီၵွၼ်းၶမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တူဝ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၵေႃႉၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈႁပ်ႉဢဝ်သေ သိုပ်ႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸူမ်းသိူဝ်း မုင်ႈမွင်းႁႂ်ႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း သၢႆပၢႆးမွၼ်းတႆးႁဝ်း သိုပ်ႇၶတ်းၸ်ႂ ႁႂ်ႈလီသေဢွၼ်ႇ တွၼ်းသေၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈၶႅမ်ႉၶိုၵ်ႉ တွၼ်းတိူဝ်း ပူၼ်ႉၸုမ်းၸိူဝ်းၶဝ်ၵႂႃႇသေၵမ်းၼႆယူႇ။ ၽွင်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၶိုၼ်ႈႁပ်ႉဢဝ် ၸုမ်ႈၵႅဝ်ႈၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆးၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းမႃးပွႆး ဢွၼ်ၵၼ်တူပ်းမိုဝ်း လိုဝ်းလင် သမ်ႉပေႃးၸွတ်ႇတူဝ်ႈ ၵွင်ႈႁူဝ်ႇထိုင်ပၢႆၾႃႉၵႂႃႇယူႇ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း သိုပ်ႇၵႂႃႇယူႇသဝ်း တမ်ႈတီႈတႃႈၵုင်ႈသေ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ဝႃႇသၼႃႇယိူင်းဢၢၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉယူႇ။ ပီႈၼွင်ႉ တီႈၸမ် တီႈၵႆ တီႈလ်ႂၽိတ်ႈမွၵ်ႇမႃးၵေႃႈ ၶတ်းၸ်ႂ ၵႂႃႇလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸ်ႂပၼ် ၵူႈတီႈၵူႈတၢင်းယူႇ။ မိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢဝ်ၵႂၢမ်းၵႂႃႇမူၼ်ႈပၼ်သေ ဢမ်ႇၵႃး တမ်ႈတီႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး မိူင်းၶၢင်ၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆးၶတ်းၸ်ႂ ၵႂႃႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸ်ႂပၼ်ၶဝ်သေ ဢဝ်သဵင်ၵႂၢမ်းဝၢၼ်ဢွၼ်ႇမၼ်း ပူၵ်းပၼ်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸ်ႂတႆး ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၸူဝ်ႈၵႃႈ သၢႆၸႂ်တိုၵ်ႉယင်း၊ ၸူဝ်ႈၵႃႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး တိုၵ်ႉပၼ်ႁႅင်းယူႇၼႆႉ တေသိုပ်ႇၶတ်းၸ်ႂ ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ ၽဵင်းၵႂၢမ်းတင်းၼမ်ယူႇ။

ဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း

ၶႅပ်းၵႂၢမ်းတႆးဢွၵ်ႇမႃး မွၵ်ႈ (40)ၶႅပ်းလိူဝ်။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇမႃးမွၵ်ႈ (40)ၶႅပ်းလိူဝ်။ ၵႂၢမ်းတႆးဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇတႅမ်ႇ (200) ပုၵ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈဢၼ်တႅမ်ႈၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇတႅမ်ႇ (100)။

ၶႅပ်းၵႂၢမ်းတႆး

001
002
003
လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်
ၵူၼ်းသီႇၶႃ
မူၺ်ၼုမ်ႇၽွင်
ႁၵ်ႉၽၢတ်ႇယၢပ်ႇ

ၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ

ချစ်သောနန်းနှင့်ရှမ်းမောမြေ
ကျွန်တော်ရဲ့စိမ်း
မောင့်မလွမ်းပို

လိူၼ်တႆး-29/10/2018

ၽိုၼ်ဢိင်-wikimedia.org/ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း

သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ »

ႁူႉၸၵ်းၾွၼ်ႉတႆး

luentai.info Sunday, October 28, 2018 လွင်ႈIT

သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ »

ၾႃႉမိုၼ်ႇမုင်ႈ

luentai.info Sunday, October 28, 2018 ၸိုင်ႈမိူင်း

ႁဝ်းတေၵႆႉလႆႈငိၼ်းၵၼ်ယူႇတႃႇသေႇ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပွႆးပဵၼ်လၢမ်း ပွႆးလူႇတၢၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လီၵုသူလ်ႇ" ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ ၸၵ်ႇၵျႃႇဝရႃႇ" ႁႂ်ႈဢွၵ်ႇပူၼ်ႉမူၼ်ႉလွတ်ႈသေၸၵ်ႇၵျႃႇဝရႃႇ မိုၼ်ႇၸၢတ်ႈသႅၼ်ပိူင် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၸၵ်ႇၵျႃႇဝရႃႇ(ဢၢပ်ႈပဵၼ်) ၵႂၢမ်းပႃႇရိလူႉ၊ ထႆးၶဝ်ၵေႃႈတေဝႃႈ "ၸၵ်ႇၵဝၢလ်း" ၼႂ်းၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းတႄႉလိူၼ်တႆးတေႁွင်ႉဝႃႈ "ၾႃႉမိုၼ်ႇမုင်ႈ"(သင်မီးၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၵိုင်ႇလႅပ်ႈလိူဝ်ၼႆႉၵေႃႈ ၽွမ်ႉတႃႇတေလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်းယူႇ) ၵွပ်ႈၼၼ်မိူဝ်ႈၼႆႉ လိူၼ်တႆး တေဢဝ်လွင်ႈၶူင်းၵၢင်ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈမႃးၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈပၼ်ၶႃႈ။

ယူႇတီႈပိုၼ်ႉၶၢမ်ႇလၵ်းထၢၼ်ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉပိူင်ႈၵၼ်ဢိတ်းဢွတ်းသေ မၢင်တီႈၵေႃႈတေၼပ်ႉဝႃႈမီးသိပ်းလုၵ်ႈ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈတေၼပ်ႉၵဝ်ႈလုၵ်ႈ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈတေၼပ်ႉပႅတ်ႇလုၵ်ႈ၊ မိူဝ်ႈၼႆႉလိူၼ်တႆးၵေႃႈတေၼပ်ႉလၢႆးၵဝ်ႈလုၵ်ႈၼၼ်ႉၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ။

#လုၵ်ႈတႃဝၼ်း (The Sun)

လုၵ်ႈတႃဝၼ်းပဵၼ်ပိူင်လွင်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈပုၼ်ႈတႃႇလုၵ်ႈလၢဝ်(လူၵ်ႈ)တင်းလၢႆ ၊ ပဵၼ်ဢၼ်ၼွင်ႇၸၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈလၢဝ်လူင်တင်းၵဝ်ႈ၊ ၸုၵ်းမၼ်ႈယူႇတီႈဢၼ်ၵိုင်ႇဢၢပ်ႈ၊ ပၢႆပၼ်သၢႆႁိူဝ်ႈလႅင်းလႄႈ ႁႅင်းလိူတ်ႇမႆႈတႃႇလုၵ်ႈလၢဝ်တင်းၵဝ်ႈသေဢမ်ႇၵႃး သင်ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼႆ လၢဝ်လူင်တင်းၵဝ်ႈလုၵ်ႈၵေႃႈ တေလပ်းသိုင်ႇလႄႈ ၵတ်းလၢင်ႈလူင်ဝႆႉယူႇ၊သင်ၽႃႇလုၵ်ႈတႃဝၼ်းမႃးပဵၼ်သိၵ်ႈသိၵ်ႈၸိုင် တၢင်းၼႂ်းမၼ်းၼၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈၵႅၼ်ႇၶႅင်မိူၼ်လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ၊ လုၵ်ႈတႃဝၼ်းပဵၼ်ထၢၼ်ႇႁိၼ်ဢၼ်ၵွၼ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်လႄႈ ပဵၼ်ပဵဝ်ၾႆးဝႆႉယူႇ၊ လုၵ်ႈတႃဝၼ်းၶဝ်ႈပႃးလေႃးထၢတ်ႈ ႁၢႆးၻရူဝ်ၵျဵၼ်ႉ(Hydrogen) လႄႈ ႁီႇလဵမ်ႇ(Helium) လုၵ်ႈတႃဝၼ်းဢမ်ႇလႆႈထုၵ်ႇၽဝ်မႆႈၵွပ်ႈထၢတ်ႈ(Hydrogen) ႁႂ်ႈပဵၼ်မႃး ႁီႇလဵမ်ႇ(Helium)ၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ လုၵ်ႈတႃဝၼ်းပဵၼ်ပိူင်ဢၼ်မႆႈလိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်းၼႂ်းၵႃႈလၢဝ်လူင်တင်းလၢႆ၊ လုၵ်ႈတႃဝၼ်းၸၢင်ႈမႆႈလိူတ်ႇလႆႈထိုင် 15 M°၊ တၢင်းမႆႈလိူတ်ႇလူင်တၢၼ်ႇၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၸမ်မွၵ်ႈ 150 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ (km) တၢႆလႆႈလူးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

လုၵ်ႈတႃဝၼ်းပဵၼ်ပိုၼ်ႉၶၢမ်ႇဝူင်ႈၵၢင်လၢဝ်လူင်တင်းၵဝ်ႈ၊ ႁႅင်းၼိုင်ၵမ်ႈၼမ်ၼႂ်းၸုမ်းၽုင်လၢဝ်ၼႆႉတေယူႇတီႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းမီးၼမ်ထိုင် 99.87% ပဵၼ်ႁႅင်းၼိုင်ႁူမ်ႈၵၼ်ၼႂ်းၵႃႈၸုမ်းၽုင်လၢဝ်ၼင်ႇၵၼ်မီးယူႇ 0.13% လုၵ်ႈတႃဝၼ်းပဵၼ်လၢဝ်သႅၼ်းလဵၵ်ႉဝႆႉမိူဝ်ႈတႅၵ်ႈၼိူင်းၵၼ်တင်းၸုမ်းၽုင်လၢဝ်တင်းလၢႆ ၊ ၵူၺ်းၼႃႇပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်ယူႇၸမ်လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉဝႆႉၸင်ႇတေႁၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈမူၼ်းမူၼ်းဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်း၊ ဢၼ်ႁဝ်းမုင်ႈႁၼ်ၼိူဝ်လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉယူႇယဝ်ႉ၊ လၢဝ်တၢင်ႇလုၵ်ႈတႄႉတေႃႉတႄႉႁၼ်သၢႆလႅင်းဝႆႉဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းယူႇၵႆၵၼ်တင်းလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉႁဝ်းဝႆႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈလၢဝ်တၢင်ႇဢၼ်ၼၼ်ႉလုၵ်ႈလဵၵ်ႉလႄႈၸင်ႇဢမ်ႇႁၼ်သၢႆလႅင်းၼမ်၊ ပေႃးတႅၵ်ႈၼိူင်ႈတူၺ်းတေႇဢဝ်ဝူင်ႈၵၢင်တေႃႇထိုင်ၽင်ႇၼၼ်ႉၸမ်ထိုင် 109 လႄႈ ပေႃးၶႂ်ႈတၢၼ်ႇလုၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။

လုၵ်ႈတႃဝၼ်းမီးႁႅင်းပွင်ၶိုၼ်ႈမႃးႁင်းၵူၺ်း လႄႈၵၢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈႁႅင်းပွင်ပိၼ်ႇပၢႆႇၶၢႆႉပိူင်ႈၸွမ်းပိူင်ၵၢၼ် ဢႆး(ၼသ်)တႆး(ၼ်) E = mc2 (E ပဵၼ်ႁႅင်းပွင်၊ m ပဵၼ်ၼိူဝ်ႉသၢၼ်၊ လႄႈ c ပဵၼ်တၢင်းဝႆးၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ႁႅင်းသၢႆႁိူဝ်ႈလႅင်းမီး 300,000 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ{km} တေႃႇၼိုင်းသၵ်ႉၵသ်ႉ) ႁိမ်းႁွမ်းလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈႁႅင်းပွင်ပဵၼ်ၼိူဝ်ႉသၢၼ်ၼၼ်ႉမီးႁႅင်းမႆႈထိုင် 15 M ° ၊ ၼႂ်းၵႅၼ်ၵၢင်လုၵ်ႈတႃဝၼ်းမီးထၢတ်ႈတႅၵ်ႇႁၢႆးၻရူဝ်ၵျဵၼ်ႉ(Hydrogen)တင်းၼမ်တင်းလၢႆ ႁႅင်းတႅၵ်ႇပဵၼ်ၸွမ်းပိူင်ၼိဝ်ၶရေး တီႈႁၢႆးၻရူဝ်ၵျဵၼ်ႉ(Hydrogen) လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ်ႁီႇလဵမ်ႇ(Helium) ၵူႈသၵ်ႉၵသ်ႉ ႁၢႆးၻရူဝ်ၵျဵၼ်ႉ(Hydrogen) တင်းၼမ်သီႇလၢၼ်ႉ ယဵၼ်းပဵၼ်ႁႅင်းပွင် ၼႂ်းၼိုင်ႈပီ၊ လုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼၼ်ႉမိူဝ်ႈတႅၵ်ႈၼိူင်းတင်း ႁႅင်းပွင်လုၵ်ႈတႃဝၼ်းတင်းမူတ်းၸိုင်တေမီး 2 x 1027 တၼ်၊ ဢမ်ႇၼၼ် 2,000 လၢၼ်ႉလၢၼ်ႉလၢၼ်ႉတၼ် ဢမ်ႇၼၼ် 332,946 တၢၼ်ႇလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ။

တီႈၽိဝ်လုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼၼ်ႉမီးႁႅင်းမႆႈ 5,700°၊ ဢမ်ႇၼၼ်ႉ 6,000 ၶဵလ်းဝိၼ်း၊ လႄႈၸင်ႇလႆႈတမ်းဝၢင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်းပဵၼ်လုၵ်ႈလၢဝ်သီလိူင်မီးတင်းမႆႈမွၵ်ႈ 5,000 လၢၼ်ႉပီ ပဵၼ်လၢဝ်လၵ်းၵႅၼ်လူင်ဢၼ်ယူႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ၸူဝ်ႈၵူၼ်ႈလႆႈထႅင်ႈ 5,000 လၢၼ်ႉပီ၊ လုၵ်ႈတႃဝၼ်းသုတ်းသဵင်ႈၵေႃႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူင်းၶူင်းၵၢင်တေၸၢင်ႈဝၢႆးႁၢႆၵႂႃႇ၊ ၵူၺ်းၼႃႇဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈတႅၵ်ႇယၢႆပဵၼ်ၽွင်ၼင်ႇၵွၼ်ႇ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈႁႅင်းၼွင်ႇၸၼ်မီးၼမ်လိူဝ်ႁႅင်းဢီးၽိုတ်ႉ၊ လိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းတေယဵၼ်းပဵၼ်လၢဝ်သႅၼ်းလဵၵ်ႉ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈလၢဝ် ၶရႄႉၶၢဝ် ၼႆၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

1. #လၢဝ်ပုတ်ႉ (Mercury)

လၢဝ်ပုတ်ႉ ပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်လဵၵ်ႉလိူဝ်သေပိူၼ်ႈမူတ်းၼႂ်းၵႃႈလၢဝ်လူင်တင်းလၢႆ ၊ လႄႈ ပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်ယူႇၸမ် လုၵ်ႈတႃဝၼ်းလိူဝ်သေပိူၼ်ႈသုတ်း၊ ႁၢင်ႇၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း 4,879.4 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ(km)၊တႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 87 ဝၼ်း၊ ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈလိူၼ်လႄႈၸုမ်းၽုင်လၢဝ်တင်းလၢႆပၼ်ႇလဵပ်ႈၸွမ်း။

2.#လၢဝ်သုၵ်း(Venus)

လၢဝ်သုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ်လၢဝ်ၸုမ်ႈမိူင်း ပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်ငၢႆးၵၼ်တင်း လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉႁဝ်းတႄႉꧦ၊ထၢၼ်ႈပေႃးဢွၼ် ႁွင်ႉၵၼ်ဝႃႈလၢဝ်ၽႃၽႄ၊ ပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်မီးသၢႆႁိူဝ်ႈလႅင်းထွင်ႇဝႆႉ၊ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉမုင်ႈတူၺ်းၵႂႃႇၸိုင် လၢဝ်သုၵ်း ယူႇႁၢင်ႇၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း 107 လၢၼ်ႉ ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ (km ) မီးသဵၼ်ႈလႅၼ်ႈၸွမ်းႁွႆးတၢင်းလင် ယၢဝ်းထိုင် 103.7 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇ တႃႇ (km )၊ တႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 224.7 ဝၼ်း၊ လၢဝ်သုၵ်းဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈလိူၼ်လႄႈ ၸုမ်းၽုင်လၢဝ်တင်းလၢႆပၼ်ႇလဵပ်ႈၸွမ်း။

3.#လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ(Earth)

လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းယူႇသဝ်းယူႇၼႆႉ ပဵၼ်လူၵ်ႈမၢႆ(3) ၼပ်ႉတႄႇဢဝ်လုၵ်ႈတႃဝၼ်းမႃး၊ ပဵၼ်လူၵ်ႈဢၼ်မီး တူဝ်မီးၸႂ်ယူႇသဝ်းၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ၊ လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ယူႇႁၢင်ႇၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း 149 လၢၼ်ႉ ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ( km )မီးသဵၼ်ႈလႅၼ်ႈၸွမ်းႁွႆးတၢင်းလင် ယၢဝ်းထိုင် 12,755 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ (km ) တႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 365.25 ဝၼ်း။

4. #လၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း(Mars)

လၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် လၢဝ်လႅင်၊ ပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်ယူႇၶပ်းတၢမ်းၵၼ်တင်းလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ၊ ယူႇႁၢင်ႇၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း 206.6 လၢၼ်ႉ ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ( km) မီးသဵၼ်ႈလႅၼ်ႈၸွမ်းႁွႆးတၢင်းလင် ယၢဝ်းထိုင် 6,804.9 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ ( km ) တႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 687 ဝၼ်း၊ လၢဝ်ဢင်းၵၢၼ်းမီးၸုမ်းၽုင်လၢဝ် ယူႇလဵပ်ႈၸွမ်း(2) ႁူၺ်ႇ ပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်လုၵ်ႈလဵၵ်ႉၼႅၼ်ႇ မီးတၢင်းယႂ်ႇ 13 လႄႈ 22 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ (km)ၵူၺ်း။

5. #လၢဝ်ၽတ်း (Jupiter)

လၢဝ်ၽတ်းပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈမူတ်း ၼႂ်းၶူင်းၵၢင်၊ ယူႇႁၢင်ႇၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း 741 လၢၼ်ႉၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ၊ (km) မီးသဵၼ်ႈလႅၼ်ႈၸွမ်းႁွႆးတၢင်းလင် ယၢဝ်းထိုင် 142,984 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ(km)၊ တႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 4,335 ဝၼ်း၊ လၢဝ်ၽတ်း မီးၸုမ်းၽုင်လၢဝ် ယူႇလဵပ်ႈၸွမ်း 63 ႁူၺ်ႇ။

6. #လၢဝ်သဝ် (Saturn)

လၢဝ်သဝ်ပဵၼ်လၢဝ်ဢၼ်မီး ၵူင်ႇႁူင်းႁႆး ႁၢင်ႈလီလိူဝ်ပိူၼ်ႈ၊ [ၼႂ်းၵႃႈလုၵ်ႈလၢဝ်ဢၼ်မီးႁၢင်ႈၵူင်ႇႁူင်းႁႆး(ဝူင်းႁိူဝ်ႈ)]၊ လႄႈယူႇႁၢင်ႇၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း 1,349 လၢၼ်ႉ ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ(km) မီးသဵၼ်ႈလႅၼ်ႈၸွမ်းႁွႆးတၢင်းလင် ယၢဝ်းထိုင် 120,536 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ(km) တႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 10,758 ဝၼ်း၊ မီးၸုမ်းၽုင်လၢဝ်ယူႇလဵပ်ႈၸွမ်း 60 ႁူၺ်ႇ။

7. #လၢဝ်ယူရေၼသ်း (Uranus)

လၢဝ်ယူရေၼသ်း ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢဝ်ဢၼ်ယူႇႁၢင်ႇၵႆၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း2,735 လၢၼ်ႉ ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ(km)၊ မီးသဵၼ်ႈလႅၼ်ႈၸွမ်းႁွႆးတၢင်းလင် ယၢဝ်းထိုင် 51,118 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ(km) တႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉ ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 30,708 ဝၼ်း၊ မီးလုၵ်ႈလၢဝ်ပၼ်လဵပ်ႈၸွမ်း 27 ႁူၺ်ႇ။

8. #လၢဝ်ၼႅပ်ႉပၸုၼ်း (Neptune)

လၢဝ်ၼႅပ်ႉပၸုၼ်း ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢဝ်ဢၼ်မီးသီသွမ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ၊ ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢဝ်ဢၼ်ယူႇၽၢႆႇၼွၵ်ႈပိူၼ်ႈမူတ်း၊ ၼႂ်းၵႃႈလၢဝ်တင်းလၢႆ ၊ ယူႇႁၢင်ႇၵႆၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်း 4,460 လၢၼ်ႉ ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ (km) ၊ မီးသဵၼ်ႈလႅၼ်ႈၸွမ်းႁွႆးတၢင်းလင် ယၢဝ်းထိုင် 49,528 ၵီႇလူဝ်ႇၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ(km) ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းၼိုင်ႈႁွပ်ႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 60,225 ဝၼ်း၊ မီးလုၵ်ႈလၢဝ်ပၼ်လဵပ်ႈၸွမ်း 14 ႁူၺ်ႇ။

9.#လၢဝ်ၽလူတူဝ်း( Pluto)

လၢဝ်ၽလူတူဝ်း ပဵၼ်လၢဝ်လုၵ်ႈလိုၼ်းသုတ်း ၼႂ်းၵႃႈလၢဝ်လူင်တင်းၵဝ်ႈ၊ ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းပၼ်ႇၼိုင်ႈႁွပ်ႈ(တၢၼ်ႇၼိုင်ႈဝၼ်း) 453 ၸူဝ်ႈမူင်း တႃႇၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းပၼ်ႇႁွပ်ႈလုၵ်ႈတႃဝၼ်းသမ်ႉမီး 248 ပီ၊ ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢဝ်ဢၼ်မီးႁၢင်ႈၽၢင်ငၢႆးၵၼ်တင်း လၢဝ်ပုတ်ႉ၊ လႄႈပဵၼ်လုၵ်ႈလၢဝ်ဢၼ်ႁၢင်ႇၵႆၵၼ်တင်းလုၵ်ႈတႃဝၼ်းသေပိူၼ်ႈမူတ်း။

သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ »